Het stimuleringsprogramma Biltse Zonnedaken, een initiatief van BENG! De Bilt, is ten einde. Het project heeft zich sinds de start in 2021 gericht op het benutten van grote lege daken in gemeente De Bilt voor zonnepanelen, en liep tot november 2023.
Biltse Zonnedaken heeft in 2,5 jaar tientallen gesprekken gevoerd en projecten begeleid om zonnepanelen op grote daken te realiseren, variërend van flatgebouwen en sporthallen tot verenigingsgebouwen. Door gebouweigenaren kosteloos en onafhankelijk te ondersteunen, is geprobeerd om de drempel om zonne-energie te omarmen en te verlagen. “Dit was een project van en voor de gemeenschap”, aldus Nicole van Overbeek, voorzitter van BENG!. “We willen duurzame energie toegankelijk maken voor iedereen, ongeacht persoonlijke investeringsmogelijkheden.”
Het programma werd mede mogelijk gemaakt door de steun van de provincie Utrecht, gemeente De Bilt en de Rabobank. Deze samenwerking stelde BENG! in staat om adviesdiensten volledig kosteloos aan te bieden.
Resultaten
In de afgelopen jaren werden er meerdere zonnedaken geïnitieerd. Er zijn met meer dan vijftig geïnteresseerde dak-eigenaren gesprekken gevoerd. En zijn 134 zonnepanelen geplaatst op het dak van VvE Poortgebouw II in Bilthoven, 276 panelen op de Parkflat Houdringe in De Bilt, en meer dan 100 panelen op het dak van de Hema en Albert Heijn in De Bilt. De tien scholen van Stichting Delta hebben nu zonnepanelen op hun daken.
Helaas lukte het niet om enkele honderden panelen geplaatst te krijgen op de winkels van De Kwinkelier. De investering in begeleiding biedt helaas geen garantie op realisatie. Ondernemers waren veelal niet geïnteresseerd in collectieve daken. Zo’n dertig ondernemers hadden goede intenties, enkelen wilden meer informatie, een vervolggesprek of advies, maar uiteindelijk hebben zij geen concrete stappen gezet of gaven geen reactie meer.
Een aantal kleine bedrijven hebben we met advies verder geholpen. Dat leverde een mooie ‘bijvangst’ op van zo’n 200 panelen.
Uitdagingen
Een van de grootste uitdagingen van dit project was netcongestie. Vooral in het buitengebied en op sommige bedrijfsdaken was de teruglevering van zonnestroom moeilijk. Dit leidde ertoe dat enkele agrariërs en bedrijven afzagen van deelname. BENG! heeft geprobeerd oplossingen te vinden, zoals het verzoek aan de provincie om garant te staan voor misgelopen subsidies door netcongestie, maar dit bleek niet haalbaar.
De sterke stijging van de energieprijzen in 2022 (door de oorlog in Oekraïne) zorgde ervoor dat veel bedrijven interesse toonden in zonne-energie, maar de bereidheid om deel te nemen aan coöperatieve projecten bleef helaas beperkt.
Een groep die veel last had van de hoge energieprijzen, zijn mensen met energiearmoede. Binnen het project Biltse Zonnedaken werd er op verschillende manieren onderzocht hoe inwoners met een laag inkomen betrokken konden worden bij de energietransitie, bijvoorbeeld via collectieve zonnedaken. Dat bleek lastig. De financiële haalbaarheid was laag, en er was destijds onvoldoende steun van de lokale woningcorporatie. Voor de toekomst ziet BENG! echter ruimte voor verbetering.
Lessen voor de toekomst
Het programma Biltse Zonnedaken heeft aangetoond dat er veel potentie is voor collectieve zonnedaken in de regio, maar ook dat de financiële haalbaarheid en praktische uitvoerbaarheid van projecten niet altijd vanzelfsprekend zijn. De afbouw van de salderingsregeling, de stijgende bouwkosten, netcongestie en de beperkte bereidheid van bedrijven om te investeren in coöperatieve projecten, zijn drempels voor de verdere opschaling van zonnedaken in de regio.
“Hoewel er obstakels waren, hebben we veel waardevolle lessen geleerd”, zegt Bouwe Taverne, projectleider bij BENG!. “VvE’s zijn een belangrijke doelgroep. Ook de samenwerkingen met scholen en woningcorporaties bieden veelbelovende kansen, en we hopen dat de gemeente een herstart van dit project mede mogelijk wil maken.”
Verdere verduurzaming
Hoewel Biltse Zonnedaken nu stopt, blijft BENG! zich inzetten voor de verdere verduurzaming van de regio. De opgedane kennis en ervaring vormen de basis voor toekomstige initiatieven.
Gebouweigenaren met grote daken die interesse hebben in zonnepanelen, kunnen voor doorverwijzing of advies contact opnemen met BENG! via info@bengdebilt.nl
